top of page
 

در این نوشتار من مختصرا ازعوارض شکنجه های ساواک در زندان کمیته مشترک دولت شاهنشاهی محمدرضا شاه پهلوی، که خود شاهد آن بودم و برخودم و سایرشهروندان پرسشگر و حق طلب ایران اعمال میشد،  صحبت می نمایم. در ابتدا باید تاکید کنم:

  • شکنجه یک عمل شنیع، وحشیانه و غیر انسانی است و موجب آزار جسمی و روحی فرد و بی احترامی به مقام والای انسانی است. 

  • شکنجه وسیله ایست که هر حاکم دیکتاتور و تمامیت خواه  برای ارعاب و سرکوب آزادیخواهان و حق طلبان کشورتحت تسلط خود استفاده میکند.

  • شکنجه دردربار شاه عباس صفوی بتوسط آدم خوارهای درباری در حضور شاه انجام میشد. اما شکنجه در ساواک بطور سیتماتیک و منظم  در اطاقهای نیمه تاریک ، پشت دیوارهای بلند و محکم زندانهای ساواک بتوسط عناصر دوره دیده صورت میگرفت. شکنجه  در زندانهای جمهوری اسلامی در زندانهای قرون وسطای بتوسط عناصری وحشی و بربر انجام میشد و میشود. 

  • شکنجه به هر فرمی، چه شکنجه سیاه ویا سفید عملی است برعلیه بشر و تا دنیا بر پاست باید شکنجه شدگان دادخواهی کنند و انسانهای دیگرهم باید به مبارزه بر علیه  شکنجه به آنها بپیوندند.

 

 

عوارض فیزیکی  شنکجه به توسط وسایل مختلف:
 شکنجه باشلاق:

 شلاق وسیله است که از کابل سیمی باپوشش لاستیکی با قطرهای مختلف درست شده است.......  شلاق زدن بتوسط عناصر دوره دیده انجام میشد ومعمولا به کف پا کسی که روی یک تخت دراز کشیده ودست وپای او به  طور محکمی به تخت کاملابسته شده بود میزدند اما گاهی ضربات شلاق بجاهای دیگر بدن مثل دستها، سرو بدن هم زده می شد.

عوارض کوتاه مدت شلاق شامل درد فوق العاده شدید است. محل شلاق خورده، بعد از ضربات زیاد دچار خونریزی زیرپوست میشود که بعداز شلاق زدنهای زیاد پوست محل ضربات  نازک شده وپاره میگردد وخونهای جمع شده در زیر پوست، به علت پارگی رگها توسط ضربات شلاق، خارج میشود، آن خونریزی میتواند زیاد باشد. البته انساج نرم محل شلاق هم کوفتگی شدید ی پیدا میکنند و اصطلاحا «له» میشوند و حاصل  ورود مواد له شده در خون  برای کلیه خیلی خطرناک است.  چون زندانی در محیط غیر بهداشتی زندگی میکند، ضایعات حاصل از شلاق زدن بزودی عفونی میشوند. اکر توجه خاص به این عفونت موضعی نشود عفونت وارد خون شده و موجب عوارض فوق العاده بدی حتی مرگ خواهد شد.

 ضربات شلاق بسر باعث خونریزی مغز ، مرگ فوری ویا فلج شدن شده است. شلاق به بدن و پشت باعث خونریزی و کمکاری کلیه میشود و در زندان ساواک صورت گرفته است

عوارض طولانی مدت شلاق زدن به پوکی استخوان در پاها که منجر به شکستگی نابهنگام استخوان پا خواهد شد. شلاق زدن ممتد بعد از مدتی سبب تخریب أعصاب حسی وحرکتی پا میشود که باعث درد استخوانها وپوکی بیشتر استخوان خواهد شد. درد مزمن براثر شلاق گاهی تا اخر عمر ادامه می یابد وموجب اشکالات متعدد در راه رفتن میگردد. 

 شوک الکتریکی:

 شوک الکتریکی باعث تشنج غیر قابل کنترل عضلات در حوالی محل قطبهای الکتریکی (الکترد) میشود که إحساس فوق العاده عذاب دهنده به فرد تحت شکنجه دست میدهد.

بسته به محل الکتردها، شکنجه  شوک الکتریکی مشکلات بیشتری  ومتعددتری ایجاد میکند. بطور مثال اگرالکتردها در حوالی گلو یا عضلات سینه وپهلوودیافراگم قرار داده شود، موجب انقباض عضلات مخصوص تنفسی میشده  اگر طولانی باشد میتواند باعث مرگ فرد گردد.  بکار بردن شوک الکتریکی بطورطولانی ومکرر در حوالی چانه وصورت باعث پوک شدن دندانها وپوکی استخوان چانه وفک که منجربه خورد شدن واز دست دادن دندان های فرد خواهد شد.

 عارضه عمومی  شوک الکتریک  باعث خستگی  وبی حال میگردد. این خستگی مفرط احتمالا به علت تحریکات شدید أعصاب وعضلات وتغییرات مواد معدنی در سلولهای بدن، بوسیله جریانات الکتریسیته است.

 سوزاندن:

 سوزاندن بوسایل مختلف، شامل آتش سیگار، شمع افروخته، اطو، کوره آدم سوزی واطوی داغ. سوزاندن نسج برای هر موجود زنده دردناک اشت اما درد شدیدتر حس میشود زمانی که فرد مورد شکنجه در یک موقعیت ناشناس ونا امن با چشم بسته باشد، از عوارض سوختن، میشود از عفونت محلی و عمومی که میتواند منجر به ورود میکروب  به داخل خون (Septicemia) بشود که  خیلی خطرناک است و آن میتواند منجر به مرگ فرد گردد، همچنین به جا گذاشتن اسکاردر محل سوزاندن است که برای مدت زیادی ناسور است. 

آویزان کردن از سقف:

آویزان کردن فرداز سقف بتوسط طنابی که به مچ دست ها بسته میشد، در این حالت تمام وزن شخص به مچ دستهایش منتقل می شود. این شکنجه غالبا همراه هست با شوک الکتریک، سوزاندن وشلاق زدن.  عوارض این شکنجه شامل کشیدیگی عضلات، مفاصل ودرد شدید مفاصل شانه ، آرنج و مچ دست و خراب شدن اعصاب دستهاست. گاهی کشیدگی تاندونهای این مفاصل منجر به پاره شدن  آنها میشود که فوق العاده دردناک ودارای عواقب وخیم دراز مدت برای این مفاصل است. آویزان شدن از مچ ، به اعصاب دست صدمه میزند و باعث درجات مختلف بی حسی در دست خواهد شد اگرآویزان کردن طولانی شود به علت ضعف عضلات قفسه سینه، نفس کشیدن دچار اشکال وسبب  کم شدن اکسیژن بدن و اعضائ مهم مثل مغز وقلب خواهد شد. 

در زمان آویزان شدن فرد کاملا از اراده اش تهی میشود و احساس کاملا بدی که توضیح ان مشکل است به انسان دست میدهد . فرد با چشمهای بسته میبیند که بصورت لاشه یک گوسفند به توسط قصابانی از سقف آویزان شده و او به عنوان یک انسان دارای حقی نیست!  

شکنجه با تعرض و تجاوز ناموسی:

 استفاده از تعرض  و تجاوزهای ناموسی به عنوان شکنجه برزن یا مرد سابقه تاریخی دارد، این شکنجه در جوامع خشن و عقب افتاده مرتبااستفاده میشد وهنوزهم ادامه دارد. در تاریخ  دنیا زنان قوم شکست خورده به عنوان دست آورد جنگی وکنیز درخدمت فاتحان برای بهره برداری جنسی استفاده میشدند که هنوز هم به اسامی مختلف ادامه دارد.  در جهان جدید تعرض جنسی برزنان و مردان زندانی وسیله ایست که به عنوان شکنجه برای کسب اطلاعات یا شکستن غرور انسانی فرد استفاده میشد و ساواک زمان پهلوی دوم وحکومت جمهوری اسلامی هم ازانواع مختلف این شکنجه استفاده نموده است واثارجسمی و روحی این شکنجه زمان بربریت طولانی ووحشتناک است. 

عوارض کلیوی شکنجه:

عملکرد زیان بارشکنجه بر کلیه بعلل مختلف صورت میگیرد:

 ۱) کوفتگی کلیه دراثرضربات شلاق ولگد زدن درناحیه پهلومیتواند به نارسایی کلیه برای کوتاه مدت یا دراز مدت منجر شود.

۲) نارسایی کلیه به علت تجمع وزیاد شدن مواد شیمیایی دراثرکوفتگی وله شدن انساج بدن به علت ضربات شلاق، سیلی، ولگد در یک مدت کوتاه هم میتواند به نارسای کلیه منجر شود. این موادشیمیای درزندگی عادی به مقدار کمی در بدن موجود هستند وازراه کلیه دفع می شوند. اما در زمان شکنجه غلظت این مواد درخون بسرعت زیاد می شود و چون زندانی دسترسی به نوشیدن به آب کافی ورفتن به دستشویی ندارد وهمچنین به علت تداوم شکنجه های ان چنانی به مدت طولانی، کلیه فرصت ترشح ان مواد را ندارد، انساج کلیه بعد از مدتی خراب شده و دچار نارسایی میشود که میتواند کشنده باشد. 

مشکلات هورمونی:

 استرس حاصله از زندان، شکنجه وهم چنین کمبود مواد غذای مانع ساختن وترشح هورمونهای متعدد ازجمله هورمون رشد، تیروئٓید، کورتیزون وهورمونهای جنسی در زنان ومردان میشود، مشکلات هورمونهای جنسی در زنان بصورت غیر طبیعی شدن عادت ماهیانه ودر مردان باعث رخوت وخستگی مفرط بروز میکند. برای ادامه یک زندگی سالم ترشح منظم هورمونها حیاتی است.

کمبود تغذیه:

 کمبود وبد بودن کیفیت وکمیت مواد غذایی در زندان، باعث سؤ تغذیه، پوکی استخوان، ضعف بینایی، کم خونی ومشکلات کاربردی مغز، أعصاب وروان میگردد.

کمبود نور:

 عدم نور کافی در محیط زندان سبب افسردگی وکم شدن ویا مشکلات بینایی مثل اشکال در تشخیص رنگ ها وابعاد اجسام وکمبود ویتامین D میشود. ویتامین D اهمیت زیادی برای ساختن استخوان وعمل کرد طبیعی ایمنیت بدن در مقابل میکربها،‌ عملکرد مغز، أعصاب، عروق و قلب دارد. 

عوارض روانی شکنجه :

عوارض روانی شکنجه اگر زیاد ترازعوارض فیزیکی نباشد یقنناکمتر نیست و بصور مختلف بروزمیکند. در یک شکنجه سیستماتیک مثل برنامه ای که ساواک اجرا میکرد، دادن تعلیمات روان شناسی جزء مهم آموزشها بود. یک شکنچه گر وارد میبایست دوره روانشاسی  ببیند وساواک هم آن درس را به شکنجه گران خود میداد، چنان که اقای فراستی، یکی از ماموران ساواک، هم ذکر نموده که آن دوره را دیده است.

یک شکنجه گر ضمن بازجویی وشکنجه دادن، سعی میکند از زندانی یک پروفایل روانی تهیه کرده وشکنجه وبازجویی را برطبق آن برنامه ریزی کند.  شکنجه گران سعی میکنند بر مبنای کیفیت روانی زندانی آ نها را تحت فشار قراردهند، بحث بیشتر آن در این نوشته نمی گنجد. اما مختصری از آن روشهارا در اینجا ذکر می نمایم:

  • بازی روانی با زندانی سیاسی در ساواک، نشان دادن تن شکنجه شده یا حتی پیکر کشته شده ودفرمه شده دوستان وفامیل به زندانی جزیی ازبرنامه ساواک برای درهم ریختن اراده وپروسه فکر کردن زندانی محسوب میشد.  دادن شکنجه افراد فامیل یا دوستان در حضور یکدیگر، شنیدن فریاد های دردناک شکنجه شدگان دیگر، چه در سلول، راهرو ویا در اطاق شکنجه خاطره ایست درد ناک که هرگز فراموش نمی شود.

  • دلواپسی وانتظار کشیدن آن که در معرض چه  نوع شکنجه ای دیگر در جلسه آینده قرار خواهد گرفت، دردی کمتراز خود شکنجه نبود و نیست، این انتظار باعث مشکلات روانی مزمن میگردد، البته بازجویان و شکنجه گران همیشه وعده  شکنجه بعدی را بطور مکرر به زندانی می دادند.

  •  وحشت از شکنجه ناموسی ومورد تعرض و تجاوز جنسی قرار گرفتن سبب عارضه روانی شدید وطولانی میشود. غالبا، افرادی که در معرض این شکنجه قرار گرفتند به خود اجازه نمیدهند آنرا بازگونمایند. حاصل شکنجه ناموسی دردی است همیشگی.

  •  وحشت واسترسهای زمان دستگیری، بودن در سلول های کوچک، کثیف، تاریک وگاهی سرد، انفرادی یا چند نفری باعث عوارض مختلف روانی مزمن از جمله اضطراب، بدخوابی، کابوس، افسردگی، ترس از وارد شدن به جمع (مردم گریزی)، ومهمتر ازآن عدم اعتماد به دیگران وبه خویش که همه آن عوارض میتواند باعث مشکلات متعدد روانی درزندگی آینده آن فرد شود.

  • از دست دادن حرمت انسانی فرد در اثر شکنجه و فشار شکنجه گران به  پیوستن به ساواک ، منجر به از دست دادن کرامات اخلاقی ،‌افسردگی، دلواپسی، بدخوابی و غیره در آن فرد وازده میشود که همیشه با او خواهد ماند.

  •  لو رفتن به توسط آشنایان وخود فروخته تاثیر زیادی به ثبات روحی واحساس اعتماد به دیگران فرد میگذارد که اثار ثانویه آن بطور طولانی ادامه خواهد داشت.

  •  جدایی از فرزندان به خصوص فرزندان خرد سال، عوارض مزمن وغیرقابل برگشت به فرزندان و پدر و مادر میگذارد.

  •  دربند شدن افراد جوان در زندانهای وحشتناک سیاسی بخصوص ساواک و جدا کردنشان از محیط خانوادگی و تحصیلی  با یا بدون شکنجه بدنی عوارض مزمن روانی و سلامت و رشد بدنی در آنها بجا خواهد گذاشت. 

لیست بالا فقط خلاصه ایست از عوارض زندان و شکنجه ساواک وبطور کلی شکنجه در هر حکومت تمامیت خواه و دیکتاتور بر شهروندان پرسشگر.

 متاسفانه به دلایل مختلفه تحقیقات درستی در  عوارض  کوتاه  یا طولانی مدت شکنجه سیستماتیک دولتی  بر آزادیخواهان پرسشگربرشخص و پیشرفت اجتماعی، مادی وبخصوص پیشرفت تفکری شهروندان و نسلهای آینده  در دست نیست .  

امیدوارم که روزی جوامع بشری عاری ازهر نوع شکنجه بشود. 

 نون الف

The complications of various types of tortures.
bottom of page